دانستنی های دریاچه زریوار
دریاچه زریوار الماس درخشنده مریوان
دریاچه زریوار مریوان از جمله نقاط گردشگری استان کردستان است که چون الماسی بر روی مریوان حاکمیت دارد . مریوان با برخورداری از مناطق جنگلی، مرز رسمی باشماق، دریاچه زریوار، روحیه شاد و مهمان‌پذیر مردم و به علت همجواری با منطقه طبیعت‌گردی اورامان به یکی از نقاط مورد هدف گردشگران داخلی و خارجی تبدیل شده است.
دریاچه زریوار مریوان از جمله نقاط گردشگری استان کردستان است که چون نگینی در غرب کشور می‌درخشد. شهرستان مریوان در فاصله ۱۲۵ کیلومتری شمال غربی سنندج واقع شده است. مریوان با برخورداری از مناطق جنگلی، مرز رسمی باشماق، دریاچه زریوار، روحیه شاد و مهمان‌پذیر مردم و به علت همجواری با منطقه طبیعت‌گردی اورامان به یکی از نقاط مورد هدف گردشگران داخلی و خارجی تبدیل شده است.
اگر تا به حال دریاچه زریبار که خارج از استان کردستان با نام زریوار مشهور است را ندیده‌اید، کافی است یک‌بار به مریوان و ساحل این دریاچه زیبا بروید تا عاشق آن شوید.
فاصله دریاچه زریبار تا مرکز استان کردستان ۱۳۵ کیلومتر و از شهر مریوان کمتر از ۳ کیلومتر راه است، این دریاچه در ارتفاع یک‌هزار و ۲۸۵ متری از سطح دریا قرار گرفته و طولش حداکثر ۵ کیلومتر و عرض آن حداکثر ۱٫۵ کیلومتر است.
حجم آب زریوار ۳۰ میلیون مترمکعب و عمق متوسط آن ۳ متر است که در برخی نقاط تا هشت متر هم می‌رسد. آب دریاچه شیرین بوده و از جوشش چشمه‌هایی تأمین می‌شود و هیچ رودخانه‌ای به زریوار نمی‌ریزد.
آب دریاچه زریوار اغلب سبز مایل به قهوه‌ای کم‌رنگ است، زریوار در همه فصول زیباست، حتی در روزهای سرد زمستان، سطح دریاچه کاملا یخ می‌بندد به حدی که می‌توان روی آن راه رفت و موتورسواری کرد به طوری که چشم‌انداز وصف‌ناپذیری به خود می‌گیرد.
همین علت موجب شده است تا دریاچه زریوار در ماه‌های سرد سال نیز بازدیدکنندگان زیادی داشته باشد، اطراف دریاچه را نیزارهای بلند پوشانده که در برخی جاها صاف و در جاهایی نیز تپه‌‌ای است.
قصه‌های زیادی در مورد پیدایش این دریاچه در بین مردم استان به ویژه حاشیه‌نشیان زریوار وجود دارد که معروف‌ترین آنان دفن‌شدن شهری در زیر این دریاچه است.
کاک حبیب از اهالی یکی از روستاهای اطراف زریوار اصل این قصه را این‌گونه تعریف می‌کند که آنچه را می‌گویم حکایت نیست بلکه حقیقتی است که خداوند برای پاسخ به ندای مظلومی در این نقطه خاکی حکمی را جاری کرد تا برای انسان‌ها عبرت شود.
وی می‌گوید: روزی درویشی سوار بر الاغ به همراه همسرش از نزدیکی شهر عبور می‌کنند و توسط ماموران حاکم وقت دستگیر می‌شوند و آنها را به شهر می‌آورند. اهالی شهر و ماموران آنها را شکنجه و اذیت می‌کنند و زیر ضربات شلاق مجبور به انجام کارهای مشقت‌بار می‌نمایند تا جایی‌که زن حامله‌اش فرزندی را که در شکم دارد، سقط می‌کند. درویش که دیگر تاب تحمل این همه شکنجه را ندارد نزد “فیله قوس” حاکم شهر رفته و دادسخن می‌دهد؛ اما حاکم او را مورد استهزاء قرار می‌دهد و درویش آزرده‌خاطر می‌شود.
درویش دلشکسته بالای بلندای کوهی در ضلع شرقی شهر می‌رود و در آنجا با خدای خویش شروع به راز و نیاز می‌کند و از دست آن ستمگر به بارگاه خداوند پناه می‌برد و آنان را نفرین می‌کند و می‌گوید: سرم را از سجده بر نمی‌دارم تا شهر را با آب یکسان نکنی و این قوم ظالم را نابود کنی و چنین می‌شود و اکنون قبر درویش هم در پای کوه نظاره‌گر دریاچه فعلی زریوار است.
دریاچه زریوار بیش از دو میلیون سال است که حیات و آبادانی را به مریوان بخشیده است و امروز برای ماندگاری و نفس کشیدنش نیاز به تخصیص اعتبار دارد تا چه باشد کرم مسئولان….
این اکوسیستم زیبا با مساحتی در حدود ۳ هزار هکتار ترکیبی از آب، نیزار و حیات وحش در میان کوه‌های جنگلی و سر به فلک‌کشیده محصور شده است به نوعی که چشم‌انداز آن را رویایی کرده و جاذب هر رهگذری است.
نیزارهای دریاچه نیز محل امنی برای زیست گونه‌های جانوری شده است به طوری که در حال حاضر گونه ای متعددی از ماهیان بومی مانند سیاه‌ماهی خالدار، سیاه‌ماهی معمولی، عروس ماهی، سس ماهی، شاکولی و گامبوزیا در این دریاچه زیست می‌کنند.
گونه ای مار ماهی و گونه‌ای شنگ از جانوران شاخص تالاب محسوب می‌شوند.
دریاچه زریوار به دلیل موقعیت جغرافیایی و ارزش آن و بر اساس مصوبه هیئت دولت، اکنون در مراحل قرار گرفتن در فهرست تالاب‌های بین‌المللی (کنوانسیون رامسر) است. تالاب زریوار یکی از تالاب های با ارزش غرب ایران و از قطب‌های گردشگری کشور محسوب می‌شود. همچنین تالاب به دلیل مهاجرت فصلی تعدادی از پرندگان به عنوان یک اکوسیستم آبی مهم در چرخه حیات منطقه اهمیت داشته و به مثابه یک نگین زیبا، دارای توان بالقوه ای از نظر اکوتوریسم محسوب می‌شود.
در حقیقت افرادی که در سفر به کردستان و شهرستان مریوان از دریاچه زیبای زریوار دیدن کرده‌اند، هر ساله به بهانه‌ای برای دیدن دوباره زریوار به مریوان سفر می‌کنند و از زیبایی دریاچه و طبیعت جنگلی آن لذت می‌برند.