شاید بتوان گفت ابیانه یکی از پنج روستای مشهور ایران است. روستایی که در کتاب لونلی پلنت نیز به عنوان یکی از جاذبه‌های زیبای ایران معرفی شده است.

در زبان محلی به ابیانه ویونا (Viuna) می‌گویند. وی یعنی بید و ویانه یعنی بیدستان. نام قدیم ابیانه در گذشته بیدستان بوده‌است. در طول زمان ویونا به به ابیانه دگرگون گشته است.

 این روستا یکی از بلندترین نقاط مسکونی در ایران است. ارتفاع از سطح دریا در این روستا ۲۲۲۲ متر می‌باشد. به اعتبار معماری بومی و بناهای تاریخی پُرتنوعش، از روستاهای مشهور ایران است. ابیانه با آب و هوای معتدل، دارای موقعیت طبیعی مساعدی است.  این روستا به ثبت ملی نیز رسیده است.

زبان مردم ابیانه فارسی با لهجه خاص ابیانه‌‏ای است که با لهجه‏‌های آشنا در مناطق دیگر تفاوت اساسی دارد. لباس سنتی آنها، همچنان میان آنها رواج دارد و در حفظ آن تاکید و تعصب از خود نشان می‌‏دهند. مردان شلوار گشاد و درازی از پارچه سیاه و زن‌ها از پیراهن بلندی از پارچه‏‌های گلدار و رنگارنگ استفاده می‌نمایند. علاوه بر این، زن‌های ابیانه معمولا چارقدهای سفیدرنگی بر سر دارند.