چرا این تنگه رغز نام دارد؟
رغز به‌معنای راه بکر و لغزنده است. گرچه این نام در بین کوه‌نوردان و طبیعت دوستان ایران است، ولی مردمان محلی به آن تنگ رودخیز است می‌گویند که آبی به زلالی اشک چشم دارد.

تنگه رغز کجاست؟
تنگ رغز داراب یا دره رغز که از جاذبه های گردشگری استان فارس محسوب می‌شود، در بخش فسارود، در ۳۰ کیلومتری شمال‌غربی شهر داراب و در نزدیکی روستای رغز قرار دارد و یکی از مناطق بکر طبیعت‌گردی ایران است. این تنگه در منطقه‌ای بنام حسن آباد، در جنوب شرقی استان فارس که از شمال به شهرستان‌های نی‌ریز و استهبان، از غرب به شهرستان فسا، از جنوب به شهرستان لار و زرین دشت و از شرق به استان هرمزگان محدود می‌شود.

داراب دیدنی‌های منحصربه‌فرد و متعدد طبیعی و تاریخی دارد که به راستی ناشناخته مانده‌اند. اگر هدف شما بیشتر مناطق طبیعی است، پس نخستین انتخاب، تنگ رغز خوتهد بود که از جاهای دیدنی داراب و یکی از شگفت‌انگیز‌ترین و زیبا‌ترین تنگ‌های ایران محسوب می‌شود.

مسیر دسترسی به تنگ رغز
برای رفتن به تنگه رغز، ابتدا خود را باید به شهر داراب استان فارس برسانید، بعد از طی کردن مسافتی، در حدود ۳۵ کیلومتری جاده داراب-شیراز به گردنه دراکویه می‌رسید. مسیر خاکی از اینجا شروع می‌شود. با استفاده از وسایل نقلیه موجود و پس از گذشتن از منطقه کوه درختی در سمت چپ و مسیری در حدود دو ساعت، مسیر خاکی به اتمام می‌رسد و پیمودن ادامه مسیر با پای پیاده آغاز می‌شود.

از سمت راست جاده که شروع به پیاده روی کنید به چشمه بیدک می‌رسید. ادامه مسیر پاکوب بدون شیب است. رفته رفته شیب بیشتر می‌شود و سپس سراشیبی است و با عبور از روی سنگ‌های بزرگ، در نهایت در مسیری بدون شیب به چشمه می‌رسید.

موقعیت جغرافیایی: E۵۴۱۸۰۵ N۲۸۴۹۴۵
فاصله تنگه رغز تا شیراز: بیشتر از ۲۵۰ کیلومتر؛ حدود سه ساعت

پیمایش تنگ رغز
برای رسیدن به منطقه سرچشمه رغز، دو مسیر پیمایش وجود دارد؛ یکی با حدود چهار ساعت کوهپیمایی و مسیر دیگری که حدود دو ساعت با خودرو و حدود دو ساعت کوهپیمایی دارد. از ابتدای دره که محل مناسبی جهت پارک اتومبیل است تا آخرین آبشار، حدود سه کیلومتر مسیر راه‌پیمایی آن هم در میان آب‌های زلال این دره وجود دارد که در برخی موارد نیاز است حتماً از وسایل و ملزومات خاص صخره‌نوردی و ایجاد کارگاه استفاده شود.

شنا و صخره نوردی در تنگ رغز

با توجه به آن که صعود مسیر توام با طی کردن آبگیرها و آبشارهای متعدد است، صعود در آبشارها یا حرکت در زیر آبشارها نیز به زیبایی و جذابیت کار می‌افزاید. زلالی آب حوضچه‌ها به‌گونه‌ای است که فرد می‌تواند عمق آن‌ها را به‌خوبی تماشا کند. عمق آب در تنگه رغز برخی حوضچه‌ها به ۲۰ متر هم می‌رسد. در حدفاصل منطقه سرچشمه و دره جنوبی رغز، ده‌ها آبشار و آبگیرهای زیبا و طبیعت بکر تنها با استفاده از وسایل فنی امکان پیمایش دارد. از منطقه سرچشمه نیز بدون وسایل فنی امکان بازدید از چندین حوضچه و آبشار میسر است و نهایتا با رسیدن به آبشار بلندی به طول ۲۳ متر، کوهپیمایی متوقف می‌شود.

همه‌ آبشارهای تنگه رودخیز احتیاج به کارگاه زدن ندارند و با توجه به شفافیت آب، عمیق بودن حوضچه زیر آبشار معلوم است که در این صورت می‌توان در آب پرید که هم لذت‌بخش است، هم وقت کمتری را می‌گیرد. سفر در طول این دره بدون داشتن چنین امکاناتی، بسیار سخت و خطرناک خواهد بود. برای سفر بهتر و امن‌تر در این تنگه زیبا بهتر است از راهنمایان مجرب محلی کمک بگیرید. بهترین زمان فرود از این دره آخر اردیبهشت ماه تا آخر مهرماه است. بلندترین آبشار این دره، آبشار آذرخش به ارتفاع ۶۵ متر و آخرین آبشار، آبشار وداع با ارتفاع ۴۶ متر است.

بهترین زمان سفر به تنگه رغز

بهار و تابستان بهترین زمان سفر به تنگه رغز است
اکنون که با تنگه اسرارآمیز رغز آشنا شدید و تصمیم گرفتید هیجان دره نوردی را در این مکان تجربه کنید و آدرنالین خونتان را افزایش دهید؛ پیشنهاد می‌دهیم فصل بهار و تابستان را برای آغاز این سفر ماجراجویانه انتخاب کنید.

بهترین زمان برای سفر به تنگه رغز از اواخر اردیبهشت ماه تا اوایل مهرماه است؛ در این هنگامه سرچشمه‌های پر آب این تنگه، و نسیم برخاسته از آبشارهای متعدد آن، در روزهای گرم این ماه‌های سال خنکی لذت‌بخشی را هدیه می‌کنند.

تجهیزات لازم برای بازدید از تنگه زغر

سفر به تنگ رغز بدون داشتن وسایل ایمنی و فنی امکان‌پذیر نیست
در سفر به تنگ رغز جلیقه نجات، کلاه ایمنی، طناب، هشتی، کارابین (از ابزارهای کوه‌نوردی)، هارنس (صندلی صعود) را فراموش نکنید و حتما این وسایل را به‌همراه داشته باشید.
با توجه به گرمای هوا، به‌همراه داشتن یک بیواک (نوعی کیسه خواب) جهت سپری کردن شب کافی است. در ضمن بیواک جای زیادی در کوله نمی‌گیرد و با توجه به کوچکی، ضد آب کردن آن راحت است، ولی کیسه خواب هم جا گیر است و هم اگر خوب ضد آب نشده باشد و خیس شود، سنگین شده و حمل کوله‌پشتی را سخت می‌کند. جهت احتیاط می‌توان یک ملافه مخصوص که در داخل بیواک و کیسه خواب استفاده می‌شود نیز می‌توان به‌همراه داشت تا اگر شب هوا سرد شد، بتوان از آن استفاده کرد. این ملافه‌ها کوچک هستند و جای زیادی از کوله‌پشتی را نمی‌گیرند.
آب کل مسیر قابل آشامیدن است، ولی بهترین آب همان آبی است که در سرچشمه از دل زمین به بیرون می‌تراود.
به‌علت سردی آب حتما لباس مناسب یعنی وت سوت (لباس غواصی) استفاده شود.
برای فرود از آبشار حتما کفش مناسب تنگه رغز به‌همراه داشته باشید و بهتر است که از صندل‌های طبیعت‌گردی جلو و پشت بسته استفاده کنید چون ممکن است سنگ‌های درون حوضچه‌ها و صخره‌ها به پاهای‌تان آسیب برسانند.
برای گذر از تنگ رغز نیازی به هدلامپ (چراغ پیشانی) نیست و در تمام مسیر نور به‌اندازه کافی موجود است، فقط در هنگام اتراق شب است که چراغ قوه نیاز می‌شود.

آب‌بندی کوله‌پشتی باید به بهترین روش انجام گیرد. (قرار دادن وسیله مورد نظر در یک زیپ‌کیپ و سپس دو یا سه نایلون فریزر داخل هم که سر آن‌ها را تک تک گره زده و در نهایت قرار دادن کیسه بزرگ پلاستیکی در کوله و گذاشتن کلیه وسایل در آن و گره زدن سر آن). قبل از بستن و گره زدن نایلون‌ها، هوای آن‌ها را تا جایی که ممکن است خالی کنید.
بهتر است جهت در امان ماندن از نیش پشه‌ها در طول شب اقامت در سرچشمه، یک قلم دافع حشرات به‌همراه داشته باشید.
برای اقامت شب باید دقت کرد، چراکه در طول مسیر نقاط کمی است که فضای مناسب را برای این کار داشته باشند.
وسایل و مواد خوردنی را که قرار است در طول مسیر استفاده کنید، در درون کیسه‌ای جدای آن کیسه در کوله قرار دهید.
به‌ازای هر پنج نفر حداقل یک فلاسک کوچک آب، چای یا نسکافه گرم به‌همراه داشته باشید تا در مواقع لزوم بتوانید از آن بنوشید و گرم شوید.
مناسب‌ترین کوله برای این برنامه کوله‌های مخصوص دره‌نوردی و غارنوردی است، چراکه هم آب به خودشان نمی‌گیرند، هم آب به‌راحتی از آن‌ها خارج می‌شود.
بهتر است یک نفر از افراد کوله‌پشتی به‌همراه نداشته باشد (وسایل خود را در کوله دیگر اعضا قرار دهد) تا بتواند به‌راحتی یکی از طناب‌ها و ابزار مورد نیاز را که در کوله حمل ابزار قرار می‌گیرد، به دوش گرفته و به‌راحتی آن را به نفرات جلو برساند.
بردن یک گونی یا کیسه زباله برای آوردن زباله‌های گروه به بیرون از دره برای زیبایی محیط مسئله مهمی است.
نکات ایمنی برای بازدید از تنگه رغز

سفر به رغز خالی از خطر نیست و هر ساله افرادی به‌دلیل عدم آشنایی با این تنگه دچار مشکل شده‌اند. بنابراین برای در امان ماندن از خطرات تنگ رغز رعایت نکات ایمنی زیر ضروری است:

توصیه می‌کنیم سفر به تنگ رغز داراب را همراه با تورهای حرفه‌ای و مجرب و راهنمایان بومی و آشنا با محیط این تنگه آغاز کنید و از تنهایی سفر کردن به این مکان خودداری کنید.
اگر شنا بلد نیستید، ترس از ارتفاع دارید و با اصول صخره نوردی نیز آشنا نیستید، توصیه می‌کنیم تنگه رغز را از برنامه سفرتان خارج کنید. برای سفر به این تنگه داشتن این مهارت‌ها الزامی است.
به وضع هوا و پیش‌بینی سازمان‌های هواشناسی توجه داشته باشید و خطر باران را جدی بگیرید.
در برنامه بازدید هرچه تعداد افراد کمتر باشد ایمنی و سرعت برنامه افزایش می‌یابد.
افراد باید کاملا به فرود و دست به سنگ مقدماتی آشنا بوده و نیز جسارت و بنیه بدنی مناسبی داشته باشند.
مهارت شنا کردن به شما کمک می‌کند تا از آبشارنوردی لذت بیشتری ببرید.
در هنگام شنا کردن از ماهی‌های حوضچه‌ها نترسید.
کبوترها در طول مسیر عبور، در گوشه و کنار، آشیانه دارند و در طول حرکت باید مراقب بود تا لانه کبوتری را تخریب نکرده یا به جوجه‌های آن‌ها آسیب نرسانید.

جاهای دیدنی تنگه رغز
از دیدنی‌های رغز چشمه‌ها، حوضچه‌های پر آب و آبشارهای خروشان است
در تنگه رغز شیراز حوضچه‌ها و آبشارهای متعددی وجود دارد. در کنار آخرین آبشار نیز یادبودی از کاشفان اولیه این تنگه و همچنین چند کوهنورد سفر کرده، نصب شده است. آبشارهای مهم مسیر که گروه کوهنوردی آذرخش داراب نام گذاری کرده‌اند، به‌ترتیب فرود عبارت‌اند از:

آبشار نگین: ارتفاع ۱۶ متر، عمق آب ۸ متر و طول حوضچه ۴۱ متر
آبشار بوم رنگ: به ارتفاع ۷ متر، عمق آب ۸ متر و طول حوضچه ۳۱ متر
آبشار مسعود: به ارتفاع ۸ متر، عمق آب ۱۲ متر و طول حوضچه ۱۵ متر
آبشار گلاب: ارتفاع ۱۱ متر، عمق آب ۷ متر و طول حوضچه ۱۲ متر
آبشار فتح: به ارتفاع ۸ متر، عمق آب ۱/۵ متر و طول حوضچه ۶ متر
آبشار حکمت: به ارتفاع ۱۱ متر، عمق آب ۱۵ متر و طول حوضچه ۳۲ متر
آبشار کبوتر: به ارتفاع ۲۵ متر، عمق آب ۲۰ متر و طول حوضچه ۶ متر
آبشار جام: به ارتفاع ۹ متر، عمق آب ۶ متر و طول حوضچه ۳۶ متر
آبشار دماغه (فراز): به ارتفاع ۱۲ متر، عمق آب ۲ متر و طول حوضچه ۴ متر
آبشار آذرخش: به ارتفاع ۶۵ متر، عمق آب ۶ متر و طول حوضچه ۱۱ متر
آبشار یادگار: به ارتفاع ۴ متر، عمق آب ۸ متر و طول حوضچه ۱۱ متر
آبشار وداع: به ارتفاع ۴۶ متر، عمق آب ۱۰ متر و طول حوضچه ۷ متر